Op initiatief van de brancheverenigingen Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten (NAPK), Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF) en Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) sprak de podiumkunstensector tijdens het Kenniscongres “Eén Overheid” op 13 maart in TivoliVredenburg over de noodzaak van wettelijke verankering van cultuur bij gemeenten en provincies. Ter ondersteuning van deze oproep ondertekenden zij de intentieverklaring ‘Eén Overheid’. Staatssecretaris Cultuur en Media, Fleur Gräper opende het congres.
Tijdens de opening gaf Gräper aan: “Ik denk oprecht dat het cultuur convenant waar we het komende jaar aan gaan werken, kansen biedt om te kijken met welke vorm van samenwerking we nu al verder kunnen” en zo vervolgde de bewindsvrouw; “de keten moet sterker en beter, en ik ben er van overtuigd dat dat alleen maar kan wanneer overheden veel beter en intensiever met elkaar samenwerken.”
Naast NAPK, VNPF en VSCD is de intentieverklaring ‘Eén Overheid’ medeondertekend door de Vereniging van Nederlandse Orkesten (VvNO), de Verenigde Podiumkunstenfestivals (VFPK) en de Vereniging Vrije Theater Producenten (VVTP). Daarmee roept de volledige podiumkunstenbranche het Rijk en andere overheden op tot het opstellen van een convenant. In dat convenant moet omschreven worden hoe de verschillende overheden tot afspraken komen over een wettelijke verankering van cultuur.
Partijen stellen dat het borgen en verder ontwikkelen van het podiumkunstenklimaat alleen kan met een wettelijk vastgelegde, solide basis. “Overheden kunnen podia en makers niet langer apart aansturen. Alleen de taak van het rijk (voor het aanbod) is nu verankerd in de Wet op het specifiek cultuurbeleid, die van gemeenten (voor de podia) en provincies (voor bovengemeentelijke coördinatie op regionaal niveau) niet. Al meer dan een decennium worden gemeentelijke subsidies als gevolg hiervan niet of nauwelijks geïndexeerd waardoor podia niet concurrerend zijn met andere werkgevers en invoering van de Fair Practice Code stagneert.” – Gabbi Mesters (directeur VSCD)
De verantwoordelijkheid en rolverdeling tussen gemeenten, provincies en Rijk vraagt om herziening. “De afgelopen jaren is de regeldruk voor gezelschappen fors toegenomen. Wij zouden graag zien dat aanvraag- en verantwoordingsprocedures meer op elkaar afgestemd worden. Het achterblijven van indexering bij podia en festivals gaat ten koste van het meer experimentele aanbod. Om nieuw aanbod te ontwikkelen is een sterke infrastructuur en zijn programmeringssubsidies nodig.” – Mirjam Terpstra (directeur NAPK)
In aanloop naar de nieuwe wet zou een convenant voor de podiumkunsten tussen de brancheorganisaties en de VNG, IPO en OCW vastgelegd moeten worden. “Er staan, naast en mét de pop- en podiumkunstcultuur, grote opgaven op de maatschappelijke agenda. Al dit soort opgaven vragen om een betekenisvolle rol van de cultuursector én de overheid. Een vitaal cultuurbestel waarin cultuur van en voor iedereen is, heeft daarbij overheden nodig die door intensieve samenwerking als één overheid opereren.”- Berend Schans (directeur-bestuurder VNPF)