Steunmaatregelen hebben ook in 2021 de culturele en creatieve sector tijdens de coronacrisis overeind gehouden. Een grote meerderheid van de onderzochte organisaties hebben 2020 en 2021 met een positief financieel resultaat kunnen afsluiten. Achter dit positieve resultaat liggen duidelijke verschillen. Zo investeerden kleine organisaties meer in hun zzp’ers. Culturele organisaties met veel eigen inkomsten moesten hun uitgaven juist het sterkst terugbrengen, ook op de zzp’ers die ze normaliter inhuurden. Deze organisaties hebben verhoudingsgewijs minder coronasteun ontvangen en daardoor sterker op hun lasten bezuinigd dan de overige organisaties.
Met het onderzoek brengt de Boekmanstichting in samenwerking met SiRM de effecten van de coronacrisis op organisaties en werkenden in beeld als ook effecten van de steunmaatregelen. Er is een vergelijking gemaakt van jaarcijfers over 2019 met cijfers over de coronajaren 2020 en 2021.
Publieksinkomsten gekelderd
De publieksinkomsten zijn tussen 2019 en 2021 met gemiddeld 67% gekelderd. De daling loopt uiteen van 57% in de beeldende kunst en 59% bij musea – beiden doorstroomlocaties – tot 81% bij muziektheater en poppodia. Vooral poppodia – met het hoogste aandeel publieksinkomsten – worden hard getroffen door de daling.
Coronasteun beperkt omzetverlies
De totale omzet is tussen 2019 en 2021 met een daling van 10 % minder teruggevallen. De coronasteun en de gestegen subsidies in 2021 hebben bijgedragen aan dit beperktere omzetverlies. Bij de podia zijn de omzetten het meest gedaald tot 32 % bij de poppodia. Het grootste deel van de steun van het ministerie van OCW is naar de meerjarig gesubsidieerde organisaties gegaan. Zonder deze steun zou een deel van deze organisaties tijdens de coronacrisis in 2020 en 2021 in de rode cijfers zijn beland. De meeste organisaties boeken over de hele linie betere financiële resultaten dan in 2019, ook omdat ze – met uitzondering van organisaties in beeldende kunst en creatieve industrie – hun lasten tussen 2019 en 2021 sterk hebben teruggebracht.
Positiever beeld voor 2021
In 2021 zijn vooral kleine en middelkleine, meer wendbare organisaties erin geslaagd om hun activiteiten weer geleidelijk op te schalen. Mede daardoor zijn in 2021 de totale publieksinkomsten minder sterk gedaald dan in 2020 en ook de personele lasten niet verder teruggelopen. Het onderzoek levert een minder negatief beeld op dan het eerdere onderzoek over 2020. Dat eerdere onderzoek berustte op de inschattingen van culturele organisaties op basis van drie (corona)kwartalen in plaats van op de jaarrekeningen over 2020 als geheel. De daling van de inzet van zzp’ers in 2020 is beduidend lager dan in het eerdere onderzoek (24% tegen 55%). Wel hebben culturele organisaties tussen 2019 en 2021 de lasten van zzp’ers vier keer zo sterk teruggebracht als de lasten van personeel in loondienst (20% versus 5%).
Download hier het onderzoek.